Sesje naukowe

Jedną z najważniejszych naszych statutowych misji była i jest działalność edukacyjna, na którą składają się sesje naukowe i popularnonaukowe, odczyty i spotkania autorskie. Zapoczątkowaliśmy ją w pierwszych latach po II wojnie światowej. Z przekazów naszych poprzedników wiemy, że nawet w mrocznych latach panującego powszechnie tzw. realnego socjalizmu takie spotkania edukacyjne odbywały się w niewielkich grupach, na stołecznych uczelniach i naturalnie w świątyniach Warszawy. Tradycje te przetrwały, a doświadczenia lat poprzednich znakomicie zostały wykorzystane podczas stanu wojennego w latach 1981–1988. Pomocą w ich organizowaniu był bp Władysław Miziołek, sufragan warszawski, który nieustannie służył miejscem w dolnym kościele św. Aleksandra, gdzie był proboszczem, a gdzie praktycznie gromadziła się cała katolicka Warszawa, by w łączności z Kościołem zaprotestować przeciw niegodziwości stanu wojennego. Warto dodać, że dolny kościół był wypełniony do ostatniego miejsca. Po każdym z wykładów nasz ówczesny senior prof. Mieczysław Nieduszyński wyciszał wszystkie emocje i brawa, nawoływał do spokojnego opuszczania świątyni, by nie prowokować stojących na zewnątrz świątyni zomowców. Bastionem niezależnych wykładów był również kościół Świętego Krzyża, gdzie dzięki wsparciu ks. Alojzego Henela i jego następców mogliśmy obok sesji naukowych organizować wystawy o charakterze niepodległościowym.

 

Jakże nie wspomnieć w tym miejscu o innych kapłanach, którzy nie szczędzili sił i swoją nieugiętą postawą przyczyniali się do uświetnienia naszych prelekcji i wykładów. Wymieńmy najważniejszych: ks. prałat Wacław Karłowicz z parafii św. Wacława; ks. prałat Zdzisław Peszkowski, kapelan wielu niepodległościowych i niezależnych ugrupowań, zwłaszcza Rodzin Katyńskich; ks. Jerzy Zalewski, wieloletni proboszcz parafii archikatedralnej i ks. Jerzy Popiełuszko, dziś sługa Boży i od czerwca 2010 zaliczony w poczet błogosławionych Kościoła Powszechnego.

 

Warto dodać, że ks. Jerzy był w niemal codziennym kontakcie z prof. Mieczysławem Nieduszyńskim, z którym łączyły go więzi przyjaźni i wspólne działania na rzecz „Solidarności” chociażby podczas stanu wojennego. Kapłan prosił wielokrotnie naszego seniora o prelegentów do organizowanych przez siebie konferencji z udziałem wiernych z całej Warszawy, a wielokrotnie z całej Polski. Spotkania organizowane w kościele św. Stanisława Kostki miały charakter wybitnie patriotyczny i niepodległościowy.

 

Wielką zasługą ks. Jerzego było również zorganizowanie przy kościele św. Stanisława duszpasterstwa trzeźwości, początkowo o charakterze parafialnym, potem przekształconego w Bractwo Otrzeźwienia, gdzie pole do działań niepodległościowych znaleźli współpracujący z Archikonfraternią wybitni znawcy przedmiotu: dr Romuald Kukołowicz, delegat kard. Stefana Wyszyńskiego do wielu rozmów i negocjacji z rządem komunistycznym i zmarły w 2001 r. inż. Marcin Przybyłowicz. Wraz z nimi podejmowaliśmy wiele cennych inicjatyw, dotyczących zwłaszcza sesji naukowych i popularnonaukowych. Po męczeńskiej śmierci ks. Jerzego w roku 1984 te kontakty na płaszczyźnie organizowania wspólnych przedsięwzięć wykładowych były bardzo ożywione i wielka szkoda, że nie zostało to upamiętnione chociażby we wspólnej publikacji.

 

Kapłani, zwłaszcza bp. Władysław Miziołek ustalali z nami tematykę spotkań, odczytów i sesji. Dzięki jego wsparciu mogliśmy odpowiedzieć na zapotrzebowanie społeczne, wynikające niewątpliwie z zaistniałej po wprowadzeniu stanu wojennego sytuacji zniewolenia narodu. Miarą powodzenia naszych archikonfraternianych przedsięwzięć był liczny udział w wykładach mieszkańców stolicy. Obok niezależnych artystów i pisarzy służyliśmy i przekazywaliśmy społeczeństwu niezależną wiedzę, zwłaszcza z zakresu katolickiej nauki społecznej, nauczania Jana Pawła II i szeroko rozumianej ekonomii. Wszak prof. Mieczysław Nieduszyński, ówczesny senior AKL jako wybitny znawca problematyki, właśnie podczas organizowanych przez nas sesji głosił niezależne poglądy, godzące w struktury ekonomicznego systemu komunistycznego, za co zresztą został brutalnie usunięty z kilku stołecznych uczelni. Ubolewał nad tym, że nie pozwolono mu prowadzić zajęć dydaktycznych, ale znakomicie rekompensował to odsunięcie organizowaniem niezależnych i niecenzurowanych wykładów. Zgromadził wokół siebie wybitnych specjalistów. Pamiętamy doskonale wykłady prof. Pintary i wielu innych wybitnych ekonomistów, których w podobny sposób pozbawiono funkcji doradców ówczesnego rządu PRL tylko dlatego, że mówili prawdę swoim pracodawcom o krytycznym stanie polskiej gospodarki.

 

Oto najważniejsze sesje naukowe, wykłady i odczyty:

SESJA NAUKOWA POWSTANIE WARSZAWSKIE 10-11 X 1984 w kościele Świętego Krzyża w Warszawie zorganizowana pod przemożnym patronatem Kardynała Józefa Glempa Prymasa Polski. W pierwszym dniu po Mszy św. sprawowanej pod przewodnictwem bp. Tadeusz Zawistowskiego, po wprowadzeniu prof. M. Nieduszyńskiego wykład wygłosił prof. Tomasz Strzembosz. W drugim dniu po Mszy św. sprawowanej przez ks. prałata Wacława Karłowicza wykład wygłosił prof. Marian M. Drozdowski oraz ks. dr Jan Wysocki. > publikacja

SESJA NAUKOWA Z OKAZJI 50-LECIA ZGONU JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO 11-12 V 1985 w kościele Świętego Aleksandra w Warszawie. > publikacja

W okresie od 19 IX 1982 do 19 IX 1985 wygłosiliśmy cykl wykładów z zakresu historii Polski i Kościoła, ekonomii i socjologii. Naszym zamiarem było umożliwienie słuchaczom poznania rzetelnej wiedzy naukowej a także szersze prezentowanie zasad społecznej nauki Kościoła. Wykłady odbywały się dwa razy w miesiącu w stołecznych kościołach: Świętego Krzyża i w kościele św. Aleksandra. Mieszkańcy Warszawy wysłuchali wykładów wybitnych specjalistów w swoich dziedzinach. Między innymi: Prof. dr. hab. Brygidy Kurbis, prof. dr hab. Henryka Samsonowicza, prof. dr hab. Mieczysława Nieduszyńskiego i doc. Andrzeja Paczkowskiego.

SESJA NAUKOWA Z OKAZJI 5. ROCZNICY ŚMIERCI PRYMASA TYSIĄCLECIA – 28 V 1986 w dolnym kościele Świętego Krzyża. Wykłady wygłosili: ks. prałat Zdzisław Peszkowski, dr Peter Raina, red. Marian P. Romaniuk.

SESJA NAUKOWA Z OKAZJI 75-LECIA KATOLICKIEGO RUCHU SPOŁECZNEGO W POLSCE 18-19 XI 1985, zorganizowana podczas Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej. Wykłady wygłosili: ks. prof. Józef Tischner, doc. Jasudowicz, prof. Mieczysław Nieduszyński i prof. Marian Marek Drozdowski. > publikacja

SESJA NAUKOWA W 500 rocznicę ARCHIKONFRATERNI LITERACKIEJ 30 XI 2007, przygotowana pod patronatem kard. Józefa Glempa Prymasa Polski i abp. Kazimierza Nycza, metropolity warszawskiego,. Wykłady wygłosili między innymi: s. Klara Bielecka CSL, ks. prof. Jerzy Pawlik, prof. Henryk Samsonowicz, prof. Marian Marek Drozdowski i dr Andrzej Sołtan. > publikacja

SESJA NAUKOWA „…I WY Z POKOLENIA ORŁÓW JESTEŚCIE…” 15 XI 2008 przygotowana w 60. rocznicę nominacji arcybiskupiej Prymasa Tysiąclecia pod patronatem kard. Józefa Glempa Prymasa Polski, abp. Kazimierza Nycza, metropolity warszawskiego, Adama Struzika, marszałka województwa mazowieckiego i ks. prof. Ryszarda Rumianka, Rektora Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Wygłady wygłosili: Iwona Czarcińska, dr. Maria Bokszczanin, prof. Antoni Czyż i red. Marian P. Romaniuk > publikacja